Η ρετσίνα “Μαλαματίνα” είναι ένα εμβληματικό προϊόν της Θεσσαλονίκης και της βόρειας Ελλάδας. Μια cult καταναλωτική συνθήκη για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού. Ένα προϊόν και μια επιχείρηση με ιστορικό βάθος και παρουσία, από την Τένεδο και τη Σαμοθράκη μέχρι τους προσφυγικούς συνοικισμούς και τα γήπεδα της Θεσσαλονίκης.
Λόγοι “οικογενειακής φύσεως” οδήγησαν την επιχείρηση “Ευάγγελος Μαλαματίνας και Υιός” σε κάποια αδιέξοδα με αποτέλεσμα να περάσει η εταιρία με τη νέα επωνυμία “Οινοποιία Μαλαματίνα” στην επιχείρηση “Mantis” συμφερόντων του Αλέξανδρου Κρομμύδα, γαμπρού του υπουργού Ενέργειας Κώστα Σκρέκα. Από μόνο του το γεγονός δημιούργησε και συνεχίζει να δημιουργεί διάφορες “απορίες” για την όλη διαδικασία κατά τη συγκεκριμένη αλλαγή ιδιοκτησίας. Αρχίζοντας από το “κούρεμα” ενός μεγάλου μέρους των χρεών της επιχείρησης προς το “δημόσιο”, καθώς και τους σχεδόν χαριστικούς όρους για την αποπληρωμή των υπολοίπων οικονομικών υποχρεώσεων. Τούτο, ωστόσο, είναι κάτι, που δεν αφορά τους εργαζόμενους. Αυτοί, όπως είναι αυτονόητο, ενδιαφέρονται πρωτίστως για την εργασία τους
Για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις: αν εξαιρέσουμε τα τρέχοντα χρέη της (παλιάς και νέας) επιχείρησης, αυτή συνεχίζει να είναι κερδοφόρα. Ή καλύτερα συνέχιζε να είναι κερδοφόρα, έως τη στιγμή κατά την οποία ο Αλέξανδρος Κρομμύδας και οι συνεργάτες του είχαν την φαεινή ιδέα με μια σειρά ενεργειών (απολύσεις κλπ.) να ανοίξουν “μέτωπο” κατά των εργαζομένων, αφήνοντας “ακάλυπτο” το χώρο της αγοράς. Όπως αποδεικνύεται από τις εξελίξεις αυτό ήταν ένας ερασιτεχνισμός πρώτης τάξεως. Ο μοναδικός; Δυστυχώς, όχι. Οι βιαστικοί χειρισμοί της νέας διοίκησης θα πρέπει να διδάσκονται σε πανεπιστημιακό επίπεδο σε τμήματα διοίκησης επιχειρήσεων ως παράδειγμα προς αποφυγή.
Είναι τόσο αδαείς; Τα γεγονότα ομιλούν από μόνα τους: Εξετάζοντας από τη σκοπιά της διοίκησης μιας επιχείρησης (γενικώς ενός κοινωνικού συνόλου) δεν φαίνεται να υπάρχει καμία λογική εξήγηση για τους λόγους οι οποίοι οδήγησαν τον Αλέξανδρο Κρομμύδα να προκαλέσει μέσα στο κατακαλόκαιρο κρίση λειτουργίας σε μια παραγωγική μονάδα. Περίοδο κατά την οποία η κατανάλωση του προϊόντος βρίσκεται σε έξαρση. Και, όμως, η έπαρση φαίνεται πως περισσεύει στους νέους ιδιοκτήτες. Συμπεριφέρθηκαν σα να μην είχαν δεσμευτεί από το πρόγραμμα εξυγίανσης, που υπέγραψαν οι ίδιοι, περιφρόνησαν τους εργαζόμενους και αγνόησαν πλήρως τις πιθανές αντιδράσεις τους και, ακόμη χειρότερα, υποτίμησαν τις δυνατότητες τους να αντιδράσουν συγκροτημένα και δυναμικά. Πιθανόν ο κ. Αλέξανδρος Κρομμύδας και οι συνεργάτες του (έχει τέτοιους ή πρόκειται για την αρχή ενός και μόνον ανδρός) να θεωρούσε ότι είχαν “μπάρμπα στην Κορώνη” και όλα θα πήγαιναν… “κατ΄ ευχήν”.
Ως μια λογική εξήγηση, για τη δεινή θέση που περιέρχεται καθημερινά η επιχείρηση, μπορεί να αναφερθεί ο ερασιτεχνισμός με τον οποίο χειρίστηκαν (και χειρίζονται) την υπόθεση οι νέοι ιδιοκτήτες. Κοντά σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί ένα αλαζονικό θυμικό, το οποίο δε φαίνεται να επιτρέπει κάποια ρεαλιστική στάθμιση των πραγμάτων. Αλλά σε αυτές τις περιπτώσεις δεν βοηθούν οι συναισθηματισμοί και οι εγωισμοί. Η ορθολογική διαχείριση μιας κρίσης προϋποθέτει ψυχρή λογική και αποφυγή θυμικών αντιδράσεων και, κυρίως, ψευτοεγωϊσμού (ειδικά όταν αποφασίζει ένας!)
Τούτα ισχύουν φυσικά, υπό την προϋπόθεση, ότι οι νέοι ιδιοκτήτες ενδιαφέρονται για τη βιωσιμότητα και το μέλλον της επιχείρησης. Επειδή ζούμε σε καιρούς πονηρούς, όλοι μας κάνουμε και δεύτερες σκέψεις στην προσπάθειά μας να ερμηνεύσουμε την “αυτοκαταστροφική” (εις βάρος της επιχείρησης εννοείται) πρακτική της νέας διεύθυνσης. Κάθε καλοπροαίρετος παρατηρητής των εξελίξεων στην συγκεκριμένη επιχείρηση και, κυρίως, της ακατανόητης και ανορθολογικής συμπεριφοράς της νέας διοίκησης, αργά ή γρήγορα βρίσκεται αντιμέτωπος με το ερμηνευτικό δίλημμα, “κοράκια” ή αδέξιοι εργοδότες. Σε μια τέτοια “κακοπροαίρετη” ερμηνευτική κατεύθυνση συνηγορεί, σε μεγάλο βαθμό, και ο μεταπρατικός χαρακτήρας των περισσότερων δραστηριοτήτων της επιχείρησης «Mantis”, στην οποία ανήκει, πλέον, και η “Μαλαματίνα”.
Εισερχόμαστε στην περίοδο του τρύγου. Κρίσιμη για την επιχείρηση, που χάνει καθημερινά μερίδια αγοράς. Ο κ. Αλέξανδρος Κρομμύδας δεν έχει πολλά περιθώρια, θα πρέπει να “ανοίξει τα χαρτιά” του στην κοινωνία της Θεσσαλονίκης και το καταναλωτικό κοινό. Θέλει ή δε θέλει την παραγωγική μονάδα; Πολλά έχουν δει τα μάτια μας…
Ο ‘Όμηρος Ταχμαζίδης είναι οργανωτικός γραμματέας της ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ (www.sopro.gr)