Οι προσπάθειες της κυβέρνησης και των πληρωμένων ΜΜΕ να χρεώσουν την έκρηξη της πανδημίας στον Ελληνικό λαό, στους γιατρούς των νοσοκομείων και στους φοιτητές ήταν απαράδεκτες. Η κυβέρνηση με την τουριστική της πολιτική το καλοκαίρι του 2020 και τα κυμαινόμενα σε έκταση lockdown του τελευταίου τριμήνου είναι υπεύθυνη την εξάπλωση της COVID-19. Λόγω της λήψης λανθασμένων μέτρων απομόνωσης και του μικρού αριθμού των τεστ σήμερα υπάρχουν πολλοί ασυμπτωματικοί φορείς που δεν έχουν ανιχνευθεί. Θα υπάρξουν, συνεπώς, πολλά νέα κρούσματα τα οποία θα βάλουν σε δοκιμασία της αντοχές του συστήματος υγείας για μεγάλο χρονικό διάστημα δεδομένου ότι έχουμε πλέον και τις μεταλλάξεις του ιού που συμπεριφέονται ως ένας νέος ιός και μπορεί ένα άτομο να ξανανοσήσει.
Σε κάθε περίπτωση το κλείδωμα του κόσμου και η απαγόρευση κυκλοφορίας δεν είναι αποτελεσματικά μέτρα όταν παράλληλα λειτουργούν εταιρείες, βιομηχανίες και μέσα μαζικής μεταφοράς με τον κόσμο στοιβαγμένο σαν τις σαρδέλες. Η γενικευμένη καραντίνα εκ των πραγμάτων δεν είναι ποτέ πλήρης. Οι υγειονομικοί, οι υπάλληλοι τροφοδοσίας (super market), αγρότες, εργάτες ηλεκτροπαραγωγής, τηλεπικοινωνιών, καθαρίστριες, παιδοκόμοι, δάσκαλοι, οικιακοί βοηθοί κλπ που η εργασία τους δεν μπορεί να σταματήσει και που δεν μπορούν να δουλέψουν από το σπίτι, σε ένα βαθμό εκτίθενται στον ιο. Οι εργάτες των εργοστασίων και οι υπάλληλοι εταιρειών που δεν έπαψαν ούτε στιγμή τη λειτουργία τους το ίδιο. Ακόμα χειρότερα, η καραντίνα είναι σχεδόν αδύνατη και για κάποιους ανθρώπους που η πρόβλεψη του ελληνικού κράτους για την επιβίωσή τους είναι περίπου ανύπαρκτη (απουσία κοινωνικής πρόνοιας και πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας): άστεγοι, πρόσφυγες, εργαζόμενοι περιστασιακά χωρίς ένσημα, ρομά, άνθρωποι με κόκκινα δάνεια που πετάχτηκαν από τα σπίτια τους. Η πιθανότητα έκθεσης όλων αυτών στον ιο είναι πολύ μεγάλη.
H παρατεινόμενη καραντίνα πρόσθεσε οικονομικά αλλά και επί πλέον υγειονομικά προβλήματα επάνω στην πανδημία. Τα ήδη προβληματικά οικονομικά της Ελλάδας δέχτηκαν ένα πολύ βαρύ πλήγμα από την πανδημία. Η ΕΕ το Φθινόπωρο του 2020 ενέκρινε χρηματοδοτική στήριξης για την Ελλάδα ύψους 2,7 δισ. €. Δεν έχουμε πλήρη αναφορά που πήγαν τα χρήματα αυτά. Σίγουρα ώμως δεν πήγαν για να υποστηριχθεί η δημόσια υγεία αλλά ούτε και στους φτωχούς που είναι γνωστό ότι έχουν υψηλότερα ποσοστά θανάτων λόγω κορονοϊού.
Εκτός όμως από το μεγάλο οικονομικό κόστος υπάρχει και μεγάλο κοινωνικό κόστος το οποίο δεν αναφέρεται καθόλου. Τα δημόσια νοσοκομεία μετατράπηκαν σε νοσοκομεία μιας νόσου και οι ασθενείς σε μεγάλο ποσοστό μεταφέρθηκαν σε δομές του ιδιωτικού τομέα (διπλά νοσήλεια στις ΜΕΘ του ιδιωτικού τομέα). Μονάδες καρδιολογικές που διέθεταν αναπνευστήρες όπως και τα χειρουργεία βαφτίστηκαν ΜΕΘ με ότι αυτό συνεπάγεται για τους καρδιοπαθείς και αυτούς που έπρεπε να χειρουργηθούν. Τα χειρουργεία με εντολή του Υ.Υ. μειώθηκαν κατά 80% και κανένας δεν ξέρει τι έγινε με τους καρδιοπαθείς και αυτούς που είχαν ανάγκη χειρουργείου.
Το προσωπικό παρά τα λεγόμενα είναι ανεπαρκές και έχει πάθει υπερκόπωση. Ενδεικτικά τον Δεκέμβριο του 2019 οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα υγείας ήταν 78.451 και τον Δεκέμβριο του 2020 ήταν 76.588. Δηλαδή μέσα στο 2020 με την πανδημία ελαττώθηκε το προσωπικό του Δημόσιου Τομέα της Υγείας κατά 1863 άτομα ενώ την ίδια περίοδο το προσωπικό του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη αυξήθηκε κατά 4.030. Τα παραπάνω δείχνουν υποβάθμιση του ΕΣΥ σε μια πολύ κρίσημη περίοδο και μια κυβέρνηση η οποία παρά τα λεγόμενά της έχει άλλες προτεραιότητες. Χαρακτηριστικά είναι τα στατιστικά στοιχεία που δείχνουν ότι το 80% των θανάτων από τον κορονοϊό συνέβησαν εκτός Μ.Ε.Θ!!! Με βάση τα διεθνή πρότυπα το ΕΣΥ έπρεπε να έχει 3500 κλίνες ΜΕΘ.
Μια τόσο στρεσογόνα κατάσταση επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό και την υγεία ομάδων ασθενών όπως καρκινοπαθείς, καρδιοπαθείς, ψυχικά νοσούντες κλπ αυξάνοντας τις πιθανότητες νόσησης και νοσηλείας τους για άλλες παθήσεις πλην του κορονοϊού.
Οι ειδικοί προειδοποίησαν έγκαιρα ότι η πανδημία θα μπορούσε να οδηγήσει σε κρίση ψυχικής υγείας. Η μαζική ανεργία και η φτώχια, η κοινωνική απομόνωση, ο εγκλεισμός και το άγχος επηρεάζουν τους ανθρώπους παγκοσμίως. Ακόμη και άτομα που δεν έχουν κανένα πρόβλημα, σε πολύ μεγάλο ποσοστό θα παρουσιάσουν άγχος και κατάθλιψη. Δεν υπάρχουν σοβαρά στοιχεία για την ψυχική υγεία των Ελλήνων. Όμως Αγγλική μελέτη του εγκλεισμού επί COVID-19 έδειξε ότι το lockdown προκάλεσε καταθλιπτικά συμπτώματα στο 25% των ερωτηθέντων και αύξησε τα ποσοστά αυτοκτονικών σκέψεων ιδιαίτερα στους νέους και τις γυναίκες. Η ποιότητα της ζωής των πολιτών έπεσε ακόμη περισσότερο κατά την διαρκεια του εγλεισμού κυρίως όσον αφορά την προσωπική και οικογενειακή ζωή και η βαριεστημάρα και η αδράνια του λαού μετατράπηκε σε θυμό κατά των κυβερνώντων. Θεωρήθηκε δε ότι το κλείδωμα μπορεί να έχει «βαθιά και μακροχρόνια» επίδραση στην ψυχική υγεία (British Journal of Psychiatry,2020). Σε άλλη μελέτη διαπιστώθηκε ότι τα συμπτώματα κατάθληψης και άγχους αυξήθηκαν από 13 έως 35% ανάλογα με την με την ποιότητα των σχέσεων των ατόμων μέσα στην οικογένεια.
Η ενδοοικογενειακή βία κατά τη διάρκεια πανδημιών σχετίζεται με μια σειρά παραγόντων, όπως οικονομικό άγχος, αστάθεια που σχετίζεται με καταστροφές, αυξημένη έκθεση σε εκμεταλλευτικές σχέσεις και μειωμένες επιλογές υποστήριξης (Peterman et al. 2020). Λόγω των μέτρων κοινωνικής απομόνωσης που εφαρμόζονται σε όλο τον κόσμο λόγω COVID19 τα άτομα που ζουν σε ασταθείς καταστάσεις οικογενειακής βίας περιορίζονται στα σπίτια τους. Η κοινωνική απομόνωση επιδεινώνει τα προσωπικά και συλλογικά τρωτά σημεία περιορίζοντας τις προσβάσιμες και οικείες επιλογές υποστήριξης (van Gelder et al. 2020 ).
Στην Αυστραλία, το lockdown προκάλεσε αύξηση 5% στις εκκλήσεις οικιακής κακοποίησης (Kagi 2020 ), ενώ ταυτόχρονα η Google ανάφερε αύξηση κατά 75% στις αναζητήσεις στο Διαδίκτυο σχετικά με την υποστήριξη για ενδοοικογενειακή κακοποίηση (Poate 2020 ).
Τέλος σε μελέτη του BBC τα δύο τρίτα των γυναικών με καταπιεστικές ενδοοικογενειακές σχέσεiς υπέφεραν μεγαλύτερη βία από τους συντρόφους τους κατά την πανδημία τα δε τρία τέταρτα των θυμάτων ανέφεραν ότι το lockdown έκανε τη ζωή τους ακόμη δυσκολότερη.
Η ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΕΥΜΈΝΗ
Α. Πρέπει να γίνουν μαζικά test (εκτός νοσοκομείων) για να ξέρουν οι υγειονομικές αρχές ποιοι είναι οι φορείς του ιού και που μένουν ώστε να κάνουν στοχευμένη καραντίνα σε μικρότερες περιοχές και για μικρότερο διάστημα (π.χ. Ταϊβαν, Κορέα). Η απομόνωση στο τέλος του 2020 άργησε και τα τεστ που έγιναν ήταν πολύ λίγα. Δυστυχώς τον Μάρτιο του 2020, ο πρωθυπουργός αγόησε την προσφορά τριών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, που προσφέρθηκαν να ανιχνεύουν μαζικά τον κορονοϊό δωρεάν.
Β. Μαζικός, στοχευμένος και γρήγορος εμβολιασμός (εκτός νοσοκομείων). Ο ρυθμός σήμερα είναι απελπιστικά βραδύς. Άμεση αγορά όλων των εμβολίων που κυκλοφορούν.
Γ. Προληπτική και θεραπευτική χρήση της ιβερμεκτίνης (ivermectin) η οποία θα ανακουφίσει τις ΜΕΘ. Λεπτομέριες αναφέρονται σε πρόσφατη ανακοίνωση της FLCCC (The Front Line COVID-19 Critical Care Alliance) σχετικά με το φάρμακο αυτό.
Είναιι ολοφάνερη η αδυναμία του νεοφιλελεύθερου μοντέλου να αντιμετωπίσει συνθήκες πανδημίας. Οι ευθύνες της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι μεγάλες.
Καμιά χώρα δεν είναι υγειονομικά ασφαλής, χωρίς δημόσιο σύστημα υγείας που θα εγγυάται την δωρεάν, καθολική και ισότιμη πρόσβαση και περίθαλψη όλων των πολιτών χωρίς διακρίσεις.
Σοσιαλιστική Προοπτική
Εκτελεστικό Γραφείο